نرم ترین ماده معدنی جهت لوازم آرایشی و دارویی
شرکت معدنی زمین کاو بزرگ ترین تولید کننده تالک درجه یک جهت لوازم آرايشي و دارويي است. این ماده معدنی بايد رنگ سفيد خوبي داشته باشد. لازم بذکر است که این پودر حاوي 90 درصد يا بيشتر تالك و كمتر از 8 درصد كلريت مي‌باشد. بر اساس اعلام فدراسيون تهيه لوازم آرايشي و دارويي، كربنات‌ها و سولفات‌ها در تركيب نبايد حضور داشته باشند و مقدار سرب نبايد از 20 ppm و آرسنيك از2 ppm بيشتر باشد

هر محصول ویژگیها و مشخصات خاصی دارد که پیش از هر گونه بررسی فنی، مالی و اقتصادی طرح، لازم است این خصوصیات به درستی شناخته شوند. شناخت صحیحی از مشخصات و انواع مختلف محصول، بدون تردید، راهنمای مناسبی جهت تصمیم گیریهای لازم در انتخاب روش و عملیات تولید و محاسبات بعدی مورد نیاز خواهد بود. در این ارتباط یکی از موثرترین روشهای قابل استفاده، به کارگیری استانداردهای مدون ملی و جهانی هر یک از محصولات می باشد. علاوه بر این جهت بررسی بازار لازم است تا شماره تعرفه گمرکی ( نامگذاری بروکسل ) محصولات نیز مشخص گردد تا درباره روند واردات و صادرات محصول و مقررات آن شناخت لازم حاصل شود.
مقدمه :
تالک، سنگ صابون یا استاتیت از زمانهای پیش از تاریخ به عنوان مواد خام استفاده شده است. قالب های کنده کاری شده از سنگ صابون در عصر برنج و اوایل عصر آهن برای ریخته گری سلاحها و ابزار مورد استفاده قرار می گرفتند. در فرهنگهای مدیترانه ای دوران کلاسیک، کنده کاریهای سنگی از سنگ صابون ساخته شدند و تالک برای مداوای زخمها و در تولید پودرهای آرایشی استفاده می شد. در روم قدیم، زنان از مقادیر زیادی پودر و روژ استفاده می کردند. لغت قدیمی عربی تالک که به طبیعت روغنی این ماده اشاره دارد، این نام را به این ماده داده است. در ۱۵۵۰ ، کاترین دو مدی سی آن را به شکل تالک پودر شده و رنگ آمیزی شده توسط افزودن رنگدانه ها برای آرایش صورت رواج داد.
مواد خامی که از معدن استخراج می شوند، عموماً به صورت سنگ می با شند و به طور مستقیم نمی توان در صنایع از آن استفاده کرد . این محدودیت بدین دلیل وجود دارد که عملاً حجم زیاد سنگ ها کارآیی را به شدت کاهش داده و گاهی اوقات به عدم کارآیی منجر می شود . بنابراین سنگهای معدنی باید به صورت پودر درآید. به دلیل اینکه این پودرها محد وده بسیار وسیعی را شامل می گردند، موادی مانند باریت، بنتونیت، کربنات کلسیم، اکسید آهن، تالک، کائولن، فلدسپات، میکا، سیلیس، دولومیت، اکسید منگنز، فلورین و … را می توان در چنین واحدهایی به پودر تبدیل نمود . در این طرح به طور خاص فرآوری سنگ معدن تالک و تبدیل آن به پودر تالک مد نظر می باشد.
تاریخچه و سابقه مختصر طرح :
نام و کاربرد محصول
مواد خامی که از معدن استخراج می شوند عموماً به صورت سنگ می باشند و به طور مستقیم نمی توان در صنایع از آن استفاده کرد . این محدودیت بدین دلیل وجود دارد که عملاً حجم زیاد سنگ ها کارآیی را به شدت کاهش داده و گاهی اوقات عدم کارآیی را منجر می شود . بنابراین سنگهای معدنی باید به صورت پودر درآید که در این طرح تحت نام کلی پودرهای معدنی به آن پرداخته شده است. به دلیل اینکه این پودرها محدوده بسیار وسیعی را شامل می گردند، موادی مانند باریت، بنتونیت، کربنات کلسیم، اکسید آهن، تالک، کائولن، فلدسپات، میکا، سیلیس، دولومیت، اکسید منگنز، زغال و فلورین و ….. را می توان در چنین واحدهایی به پودر تبدیل نمود.
نام تالک از واژه ای قدیمی با منشاء نامعلوم، احتمالاً از واژه عربی طلق گرفته شده است . تالک از کانی های مهم اسکارنهای منیزیم دار است و در دگرگونی ناحیه ای سنگ های مافیکی، اولترامافیکی و دولومیت ها، در دگرگونی ناحیه ای حرارتی مت و سط تا پایین، موجب تشکیل تالک شیست می شود که مهمترین منبع تالک به شمار می روند. بیشتر تالک دنیا از تالک شیست و سنگ های سرپانتینی شده به دست می آید.
طبقه بندی محصول
با توجه به مصرف و انواع گسترده این محصول طبقه بندی های مختلفی وجود دارد که مهمترین این
طبقه بندیها عبارتند از:
• طبقه بندی از نظر درجه خلوص؛
• طبقه بندی از نظر نوع؛
• طبقه بندی از نظر مش.
مشخصات فنی محصول
مشخصات فنی انواع تالک:
– نوع اول :
که با درجه خلوص بالا و به ابعاد کمتر از ۳۲۵ مش و به اندازه ۵ تا ۵/۵ در مقیاس Hegman و با قطر متوسط دانه ها، حدود ۴ میکرون و درخشندگی ۸۷ تا ۹۰ به عنوان پرکننده در رنگ های با کیفیت بالا و رزینها به مصرف می رسد.
– نوع دوم :
تالک با ابعاد کمتر از ۳۲۵ مش و درجه ریزی ۴ در مقیاس Hegman را نگهداری و حفظ می نماید. قطر متوسط دانه ها، ۴ میکرون و درخشندگی آن ۵/۸۴ تا ۸۹ می باشد . این نوع تالک جهت مصارف پرکننده در رنگ، پلاستیک، رزین و لاستیک به مصرف می رسد . حدود ۴ درصد تولید، قابل مصرف در صنایع آرایشی است.
نوع سوم :
اندازه کمتر از ۳۲۵ مش با درجه ریزی ۶ در مقیاس Hegman قطر متوسط ابعاد ۲/۲ میکرون و درخشندگی ۹۰ تا ۵ ویسکوزیته و غلظت مواد خشک و مخفی در فرمول های پوشش مورد استفاده قرار می گیرد.
بسته بندی محصول
یکی از عوامل مهم در هر واحد صنعتی جهت بازاریابی، بسته بندی مناسب می باشد . در این واحد نیز برای بسته بندی از پاکت های کاغذی کرافت استفاده می کنند . بدین ترتیب که ابتدا پودرها در یک سیلو ذخیره شده و سپس توسط دستگاه کیسه پرکن این پودرها به درون کیسه های ۲۵ کیلوگرمی به ابعاد سانتی متر هدایت می شوند

تالک (Talc)

تالک سیلیکات منیزیم آبدار است .نام دیگر آن استه آتیت (Steatite) می باشد. تالک یک کانی دگرگون است که از دگرگونی کانی‌هایی مانند سرپانتین، اولیوین، پیروکسن و آمفیبول در حضور دی‌اکسید کربن و آب تشکیل می‌شود. که در این صورت آن را تالک کربناتی می‌نامند.

گروه : سیلیکات های ورقه ای

فرمول شیمیایی : Mg3Si4O10(OH)2

ترکیب شیمیایی :

تالک را می توان تقریبا از مجموع 31.7% MgO ، 63.5%SiO2  و حدود 4.8% آب بدست آورد.

طلق در اثر واکنش آب‌پوشی یون‌ها و کربن‌گیری سرپانتین به شکل زیر تشکیل می‌شود:

آب + منیزیت + طلق → دی‌اکسید کربن + سرپانتین

2Mg3Si2O5(OH)4 + 3CO2 → Mg3Si4O10(OH)2 + 3 MgCO3 + 3 H2O

در اثر واکنش بین دولومیت و سیلیس نیز طلق تشکیل می‌شود این واکنش در فشار و دمای دگرگونی سنگها در اثر مجاورت دولومیت و سیلیس اتفاق می‌افتد و اصطلاحاً به آن اسکرن کردن دولومیت می‌گویند.

دی‌اکسید کربن + کلسیت + طلق → آب + سیلیس + دولومیت

3CaMg(CO3)2 + 4 SiO2 + H2O → Mg3Si4O10LOH)2 + 3 CaCO3 + 3 CO2

همچنین طلق از واکنش بین کانی‌های کلریت منیزیمی و کوارتز در شیست آبی و اکلوژیت طی واکنش‌های دگرگونی تشکیل می‌شود.

آب + کیانیت + طلق → کلریت + کوارتز

در این حالت میزان تولید طلق و کیانیت بستگی به میزان آلومینیم دارد اگر آلومینیم بیشتر باشد کیانیت بیشتری خواهیم داشت.

شناسایی :

در نمونه دستی ، نرم شکل میکایی و لمس چرب از مشخصه های تالک می باشند. در مقطع نازک مشابه مسکوویت است. طلق نرم‌ترین کانی است و می‌توان با ناخن روی آن خراش ایجاد کرد. ورقه‌های کوچک طلق قابل انعطاف ولی غیرقابل ارتجاع است، هادی خوبی برای حرارت نیست و هنگامی که آن را لمس می‌کنیم احساس می‌کنیم که چرب است. دارای لومینسانس اغلب سفید مایل به سبز، زرد، کرم، قهوه‌ای، سبز و آبی است.  در شعله ذوب نمی‌شود. کانی مشابه آن پیروفیلیت است که از آن بوسیله آزمایش Mg (رنگ صورتی) قابل تشخیص است. گل سرشور که خود سنگی دگرگون است کاملاً از طلق تشکیل شده‌ است.

انحلال در اسید:

بسیار کم در کانی های اسیدی حل می شود و بطور کلی نامحلول در اسیدها است.  در آب حل نمی شود.

ساختار :

در سیستم تری کلینیک متبلور می شود. ساختار تالک شبیه پیروفیلیت است بااین تفاوت که در تالک هشت وجهی های منیزیم در میان دو لایه چهاروجهی SiO2 قرار گرفته اند. تغییرات اندک در ترکیب شیمیایی تالک مانند جایگزینی Al  یا Ti به جای Si و هم چنین Mn ، Fe و Al به جای Mg رخ می دهد. اگر آهن به طور کامل جایگزین منیزیم شود کانی مینسوتیت بوجود می آید.

پاراژنز : کلریت – دولومیت – سرپانتین – منیزیت

مشخصات ماکروسکوپی :

سختی : 1

رنگ : بی رنگ ، سفید ، متمایل به زرد و یا قهوه ای

جلا : شیشه ای ، صدفی

وزن مخصوص : 2.58 – 2.83

چگالی : 2.78

رنگ خاکه : سفید

شفافیت : نیمه شفاف

کلیواژ : کامل

مشخصات میکروسکوپی :

نور طبیعی :

برجستگی ضعیف تا متوسط دارد و بی رنگ و فاقد چند رنگی است.

نور پلاریزه :

بیرفرنژانس قوی دارد وحداکثر رنگ تداخلی در مقطع نازک سری سوم می باشد. خاموشی آن مستقیم است.

محل پیدایش :

بطور کلی این کانی در طبیعت در سنگهای دگرگونی یافت می شود، تالک در شرایط مناسب در دگرگونی همبری نوع متاسوماتیزم و دگرگونی ناحیه ای تشکیل می شود . در واقع در سنگ های مافیک و الترامافیک دگرسان شده به همراه سرپانتین ، منیزیت و بقایایی از الیوین و پیروکسن یافت می شود. هم چنین در دولومیت های سیلیسی دگرگون شده دیده می شود که با کلسیت ، دولومیت و ترمولیت همراه است. تالک کانی اصلی تشکیل دهنده تالک شیست می باشد که از دگرگونی سنگ های آذرین مافیک یا آذرآواری مافیک مشتق شده است. چنین سنگ هایی ممکن است حاوی مگنتیت ، ترمولیت ، کلریت ، آنتوفیلیت و سرپانتین نیز باشد. مهمترین منابع تالک سنگهای مافیکی، اولترامافیکی و دولومیت ها در دگرگونی ناحیه ای حرارتی پایین تا متوسط می باشند.

میزان تولید تالک در دنیا در سال 1994 بالغ بر 6.41 میلیون تن گزارش شده است. این میزان در سال 1995 به 8.087 تن افزایش یافت. درباره تولید در سال 2015 اطلاعات دقیقی در دست نداریم.

معادن تالک ایران

جندق – سیرا کرج – علی ده گوشه – تیدار – ده حاجی و مسعود آباد – دیگلان و فریمان – ساق

کاربرد :

کاغذسازی :

مصرف تالک در صنعت کاغذسازی حدود 42 درصد است. از تالک در سه مرحله از ساخت کاغذ می توان استفاده نمود . پرکننده ها ، کنترل ناهمواری و روکش. اما بخش اعظم آن بعنوان ماده پرکننده استفاده می شود. در امریکا بدلیل فراوانی کائولین مورد نیاز برای صنعت کاغذسازی ، مصرف کائولین در این صنعت بیشتر از تالک است و در اروپا بیشترین مصرف تالک را داریم. مصرف تالک بعنوان پرکننده نسبت به کائولین دارای مزایایی است از جمله : بهبود حالت نرمی ، تخلخل ، ماتی ، سایش و اندیس زردی.  از تالک بدلیل شکل صفحه ای و شفافیت بسیار خوب بعنوان روکش کاغذ استفاده می شود که عبارتند از : گلاسه ، نرمی ، کاهش اصطکاک و افزایش کیفیت چاپ.  استفاده از تالک در صنعت کاغذسازی آمریکای شمالی به منظور کنترل ناهمواری و کاهش چسبندگی است.

سرامیک :

21 درصد تالک تولیدی جهان در ساخت انواع سرامیک ها به مصرف می رسد. از تالک به دلیل دارا بودن ضریب انبساط و انقباض مناسب ، ضریب پخش خوب و ارزانی قیمت در انواع سرامیک ها استفاده می شود. در بدنه سرامیک های سنتی از تالک به میزان 30 تا 60 درصد  استفاده می شود. در سرامیک های پیشرفته از تالک نیز استفاده ویژه می شود. سرامیک های استاتیت که به عنوان عایق های الکتریکی استفاده می شوند ، از تالک ، 10 درصد کائولین و 10 درصد کربنات باریم در دمای 1355 درجه سانتی گراد حدود 12 ساعت ساخته می شود. سرامیک های کوردیت به دو روش ساخته می شوند . مخلوط 44 درصد تالک خالص ، 41 درصد کائولین و 15 درصد اکسید آلومینیوم و یا 50 درصد کائولین و 50 درصد کلریت غنی از منیزیم .

پلاستیک :

9.2 درصد از تالک تولیدی جهان در پلاستیک به عنوان ماده پرکننده استفاده می شود. در پلاستیک سازی به دلیل شکل ، اندازه ، مقاومت حرارتی و شکل پذیری تالک از آن به عنوان ماده پرکننده استفاده می شود. تالک به منظور افزایش مقاومت مکانیکی و بالابردن کیفیت سطح (کاهش خراشیدگی) ، به پلی پروپیلن (PP) افزوده می شود. در اتومبیل از پلاستیک های حاوی تالک به عنوان سپر، داشبرد و سایر بخش ها استفاده می شود. از تالک در ساخت پلاستیک های مخصوص با عنوان پلاستیک های حرارتی مهندسی(ETP) استفاده می شود. کاربرد دیگر تالک در پلاستیک به منظور جلوگیری از گرفتگی و چسبندگی در پلاستیک است.

رنگ سازی :

امروزه تالک با اکسید تیتان رقابت می نماید. حدود 8.5 درصد تالک تولیدی جهان به عنوان ماده پرکننده و رنگی در رنگسازی استفاده می شود . خواص مهم تالک در رنگ عبارتست از : نرمی ، ضریب پخش خوب ، خنثی بودن در مقابل محلول ها و وزن مخصوص کم.

کانی مشابه :

 پیروفیلیت : پیروفیلیت (Pyrophyllite) با فرمول شیمیایی Al2[(OH)2 – Si4 O10] از مجموعه کانی هاست و دارای لومینسانس گاهی سفید ، زرد، نارنجی می باشد. با اسیدها و آب تمیز می‌شود. کانی مشابه آن تالک است که از نظر جلا و عکس العمل‌های روی Mg تالک از آن تفکیک می‌گردد. از کلمات یونانی Pur آتش و Phullon به مفهوم ورق گرفته شده‌است. در اسیدها نامحلول است . دراثر حرارت به ورقه‌های کوچک تبدیل می‌شود. برای اولین بار در سوئیس  کشف شد و از نظر شکل بلور: به ندرت پهن و کوتاه، رنگ: سفید – خاکستری – سبز – متمایل به زرد . شفافیت : نیمه شفاف ، جلا : شیشه‌ای – صدفی، رخ : کامل – مطابق با سطح، سیستم تبلور: مونوکلینیک و در رده‌بندی سیلیکات است و منشأ تشکیل آن هیدروترمال – دگرگونی است.

X-Ray Powder Diffraction :

 اکثر مردم هر روزه از چیزهایی استفاده می کنند که از تالک ساخته شده اند، اگرچه این را نمی دانند، در ادامه با بعضی از موارد کاربرد تالک آشنا می شویم

تالک در پلاستیک ها:

در سال 2011 ، چیزی حدود 26 % از مصرف تالک در ایالات متحده مربوط به تولید پلاستیک بوده است. تالک به طور عمده به عنوان پرکننده استفاده می شود. شکل های صفحه ای از ذرات تالک می توانند سختی و مقاومت حرارتی محصولاتی از جمله پلی پروپیلن، وینیل، پلی اتیلن، نایلون و پلی استر را افزایش دهند و از آب رفتگی آنها جلوگیری کند.

تالک در سرامیک ها:

در سال 2011 ، چیزی حدود 17% از مصرف تالک در ایالات متحده، در تولید محصولات سرامیکی از جمله وسایل و اسباب داخل حمام، کاشی های سرامیکی، سفال و وسایل غذاخوری مورد استفاده قرار گرفته است.

تالک در رنگ:

بیشتر رنگ سوسپانسیونی از ذرات معدنی در یک مایع می باشد. تالک به عنوان یک آبکی کننده و پرکننده در رنگ ها مورد استفاده قرار می گیرد. شکل های صفحه ای از ذرات تالک، سوسپانسیون جامد را بهبود می دهند که می تواند کمک کند تا رنگ مایع بدون شل شدن به دیوار بچسبد.

پودر تالک سفید بسیار روشن است. این باعث می شود که به عنوان یک پرکننده عالی در رنگ محسوب شود. زیرا باعث می شود که رنگ به طور همزمان هم سفید و هم روشن باشد.

تالک با سختی کم با ارزش است. چون که باعث آسیب سایش کمتری روی نازل اسپری و دیگر وسایل موقع رنگ کردن می شود. در سال 2011 ، در ایالات متحده 16 % از مصرف تالک مربوط به درست کردن رنگ می شود.

تالک در کاغذ:

اکثر کاغذها از یک خمیر از فیبرهای ارگانیک ساخته شده اند. این خمیر از چوب و مواد ارگانیک دیگر ساخته شده است. ماده ی معدنی اساسی به خمیر اضافه می شود تا به عنوان پرکننده عمل کند. هنگامی که خمیر درون صفحات باریک ماده معدنی غلتانده می شود، فضاهای بین فیبرهای خمیر را پر می کند،نتیجه یک کاغذ با یک سطح صاف برای نوشتن می شود. تالک به عنوان یک پرکننده می تواند کدری، روشنایی، سفیدی و همچنین توانایی کاغذ در جذب جوهر را بهبود دهد. در سال 2011، صنایع کاغذ سازی 16 % از تالک استفاده شده در ایالات متحده را مصرف کردند.

استانداردها
كاني‌هاي تالك فرآوري شده، معمولاً بر اساس موارد استفاده و كاربردهاي خاص آنها، مانند انواع آرايشي، سراميك و قابل استفاده در صنايع رنگ طبقه‌بندي مي‌شوند. بطوركلي واژه‌هاي تجاري استفاده شده، مشخصات آنها را توصيف مي‌نمايند. توافق‌هاي انجام شده بين توليدكنندگان و خريداران بر روي خواص فيزيكي، شيميايي،كاني‌شناسي و يا مشخصات ديگر كه براي خريدار مهم است، نوع تالك را مشخص مي‌كند. انواع تالك‌هاي تجاري در تركيب بسيار متفاوت بوده و از تالك حقيقي كه به صورت تئوري خالص است گرفته تا كلريت‌هاي خالص را شامل مي شود. تركيب شيميايي انواع تجاري تالك عمدتا در مقدار 2SiO و MgO متفاوت هستند و اين تفاوت براي CaO و 3O 2Al و تركيبات آهن كمتر مي‌باشد.
تالك‌هاي آرايشي و دارويي حاوي 90 درصد يا بيشتر تالك و كمتر از 8 درصد كلريت مي‌باشد. اين نوع تالك‌ها بايد رنگ سفيد خوبي داشته باشند. درجه درخشنگي آنها 84 تا 90 درصد انعكاس در مقياس جنرال الكتريك مي‌باشد. كلريت كاني مناسبي در اين تركيب نيست زيرا از تالك سخت‌تر (5/2 – 2 موهوس) است و داراي ساختماني ناهمگن مي باشد. بر اساس اعلام فدراسيون تهيه لوازم آرايشي و دارويي، كربنات‌ها و سولفات‌ها در تركيب نبايد حضور داشته باشند و مقدار سرب نبايد از 20 ppm و آرسنيك از2 ppm بيشتر باشد. حداكثر آهك نبايد از 5/1 درصد و حداكثر اسيد از 10 درصد بيشتر باشد. اين نوع تالك بايد عاري از هرگونه باكتري بوده و در مصارف آرايشي حتما بايد ضد عفوني گردد. صنايع آرايشي و دارويي نياز به تالكي دارند كه عاري از شن، ريگ، اجزاء دانه‌اي و يا فيبر مي‌باشد. تالك مورد استفاده بايد داراي خاصيت ورقه‌اي شدن زياد، حالت ليزي و چرب بودن زياد و ريزدانه بودن (98 درصد آنها از تالك 200 مشي عبور نمايند) را داشته باشد.
تالك‌هاي مورد استفاده در ساير مصارف تالك‌هاي صنعتي گفته مي‌شود و مي‌تواند حاوي 45 تا 50 درصد تالك 120 تا 49 درصد كلريت، 31 تا 37 درصد منيزيم باشند و حضور درصد بالايي از ناخالصي‌ها نظير سيليكات‌ها و كوارتز ممكن است وجود داشته باشد. ميزان درخشنگي بين 64 تا 70 درصد و يا كمي بيشتر مشكلي را بوجود نمي‌آورد.
تالك‌هاي قابل مصرف در ساخت رنگ بايد داراي رنگ سفيد باشند و اجزاء آن به صورت ورقه‌اي و خيلي نرم و داراي قدرت مخفي سازي بالا (كدر بودن) در رنگ باشد. به علاوه اندازه قطعات وشكل آنها، تراكم و بهم فشردگي و همچنين خاصيت جذب روغن، معمولا از ويژگي‌هاي مهم اين نوع تالك‌ها مي‌باشد. اندازه قطعات و پراكندگي آنها بايد بگونه‌اي باشد كه 5/98 ميكرون باشد. حضور ناخالصي‌هايي از قبيل ژيپس يا انيدريت و سولفات‌ها نبايد در تركيب و يا همراه آنها وجود داشته باشد.
تالك‌هاي قابل مصرف در صنايع سراميك بايد داراي خواص پوشش تركيب شيميايي، انقباض، رنگ مناسب پس از آتش سوزي و توزيع مناسب در اندازه ذرات باشند. سراميك‌ها موارد كاربرد زيادي دارند. در عايق‌هاي با فركانس بالا، مقدار اكسيد كلسيم نبايد از 5/0 درصد و مقدار اكسيد آهن از 5/1 درصد و اكسيد آلومينيوم از 4 درصد بيشتر باشد. مقدار آهن ومنگنز بايد به حداقل ممكن برسد تا در موقع پخت، سراميك رنگ خود را از دست ندهد. ميانگين اندازه قطعات بايد 6 تا 14 ميكرون بوده و 90 درصد مواد بايد از الك 325 مش عبور نمايد. در سراميك‌هاي كورديريتي، تالك داراي تركيب متغيرتر و ناخالصي بيشتر مي‌باشد.
تالك‌هاي قابل مصرف در صنايع كاغذ، بايد نرم، عاري از هرگونه ريگ يا شن و داراي مقدار كمي مواد آلكالي باشند. معمولابه صورت ميكرونيزه و با اندازه ابعاد كمتر از 5 ميكرون هستند و بايد رنگ سفيد داشته باشند (درخشندگي 90 درصد در مقياس جنرال الكتريك). اين نوع تالك به آساني در آب پراكنده شده و قابليت قبول جوهر را بطور رضايت بخش دارا مي‌باشد. براي بهترين نوع كاغذ فقط تالك سفيد و ميكرونيزه و تقريبا فاقد ميكا، كربنات كلسيم و اكسيد آهن (حداكثر 2 درصد) مناسب مي‌باشد.
تالك‌هاي مورد استفاده در صنايع پلاستيك به صورت ريز (5/99 از الك 300 مش عبور كند)، تا حدودي سفيد و حاوي مقدار كمي آهن مي‌باشد. نكته مهم در اندازه قطعات، شكل قطعات و رنگ‌هاي متفاوتي است كه در انواع پلاستيك بعنوان پركننده قرار مي‌گيرند.
تالك‌هاي مورد مصرف در صنايع پلاستيك، داراي درجه پايين‌‌تر است و رنگ آنها اصلا مهم نيست. اندازه اين نوع تالك‌ها 5/99 درصد آنها، كمتر از 200 مش بوده و فاقد ريگ و شن باشد و نيز مقدار كمي آهن در بر داشته باشد.
تالك‌هاي قابل مصرف در حشره‌كش‌ها بايد با اجزا ذرات فعال و فرمول‌هاي حشره‌كش سازگار باشند. رنگ تالك براي اين مصرف مهم نيست. چگالي مورد نياز متغير و بر حسب روش بكارگيري حشره‌كش توليد شده، متفاوت است. براي مصارف دارويي كشاورزي معمولا تالك مورد نياز سخت و محكم نيست و فقط خاصيت ساييدگي تالك بايد حداقل باشد تا باعث خوردگي و فرسودگي ماشيني كه اين حشره‌كش‌ها را در بر دارد، نشود.
تالك‌هايي كه به منظور پوشش درريخته‌گري و ديگر موارد به مصرف مي‌رسند، معمولا كمتر از 200 مش ولي بطور قابل ملاحظه‌اي با يكديگر فرق مي‌كنند. خاصيت مشخصه اين نوع تالك درجه ديرگداختگي و نسوز بودن آن است و بندرت ميزان كلريت بالا در اين نوع تالك قابل قبول مي‌باشد. تركيب كاني‌شناسي كانسارهاي تالك، كاربري آن را مشخص مي‌كنند.

كنترل قير:
سطح رويه حداقل 12m2/g، درخشندگي< 78GE، سايندگي كم، متوسط اندازه ذرات 5-2mm.

سراميك:
حداقل 30% MgO، 60% SiO2، حداكثر 1% CaO، 4% Al2O3، 5/1% Fe2O3، 4/0% آلكالي، 95% زير 325 مش، تركيب شيميايي مي‌بايست ثابت، اندازه ذرات ثابت، رنگ ثابت و سرعت انقباض ثابت در هنگام پخته شدن.

رنگ سازي :
حداقل 88% سيليكات Ca و Mg، حداكثر 1% مواد محلول در آب، 1% رطوبت و ديگر گازها، 7% نقصان در اثر حرارت، زير 325 مش، جذب روغن مناسب، درخشندگي <90%.

با كاربري پوشش سقف:
درجه‌پايين با اندازه ذرات زير 80 مش.

حمل‌كننده:
رنگ مهم نيست، اندازه ذرات به طور معمول 95% زير 325 مش.

غذاي حيوانات:
حداقل 85% تالك.

كاغذ:
درخشندگي بالا، حداقل 50 ميكرومتر، در انواع پوششي 85/99% زير 10 ميليمتر و 80-70% زير 2 ميليمتر.
پلاستيك: حداقل 90% درخشندگي براي انواع سفيد و رنگي، 90%< براي انواع سياه و خاكستري، اندازه معمول ذرات 30-20 ميكرومتر.

مواد آرايشي:
حداكثر1/0% مواد محلول در‌آب، 6% مواد محلول در اسيد، 6% نقصان در اثر حرارت در دماي 1000C، 1-1/0% كوارتز، 1/0% ترموليت، 3ppm آرسنيك، 20 ppm سرب، 40 ppm فلزات سنگين، PH خنثي، بدون مواد فيبري يا باكتري، زير 200 مش.

بازيافت
افزايش مصرف كاغذ بازيافتي، مصرف مواد خام را كاهش داده، ورقه‌هاي كاغذ را ضعيف ساخته و در نتيجه ميزان مواد پركننده بكار رفته را كاهش داده است. از طرف ديگر بازيافت باعث افزايش آلودگي و در نتيجه نياز به كنترل تالك دارد، اين مسئله به توليد خميره كدر انجاميد و مي‌بايست پركننده با درخشندگي بالاتر بكار مي‌رود. بازيافت بزرگ مقياس سراميك مصرف‌ شده محدوديت زماني دارد، بازيافت مواد آواري شامل سرويس‌هاي بهداشتي روبه افزايش است.

جايگزين‌ها
موادي كه در صنايع مختلف مي‌توانند جايگزين تالك شوند متفاوت هستند. در صنايع سراميك به جاي تالك و پيروفيليت مي‌توان از كربنات كلسيم، دياتوميت و كائولن استفاده كرد.
در صنايع رنگ مي‌توان از ميكا به جاي تالك استفاده كرد. در صنايع كاغذ سازي كائولن و كربنات كلسيم قابل استفاده است. در صنايع پلاستيك رس‌ها، فلدسپات، ميكا و لاستونيت و بالاخره در صنايع لاستيك سازي كربنات كلسيم، كائولن و سيليس قابل جايگزين هستند.

غذاي حيوانات:
رس (بنتونيت و سپيوليت) دولوميت، گچ، يد، اكسيد آهن، آهك، منيزيت، منگنز، پرليت، فسفات، نمك، گوگرد، ورميكوليت، زئوليت.

ماده ضد بلوكه‌شدن:
كائولن تكليس شده، دياتوميت، سيليس ته‌نشستي.

مواد آرايشي و دارويي:
بنتونيت، كربنات كلسيم، سولفات كلسيم، كائولن، منيزيم، نشاسته، دي‌اكسيد تيتانيم، زئوليت.

حمل كننده:
آتاپولگيت، سپيوليت، بنتونيت، دياتوميت، كائولن، پوميس، پيروفيليت، ورميكوليت، زئوليت.

پركننده:
تري‌هيدرات آلومينيم، باريت، كربنات كلسيم، دياتوميت، فلدسپار، كائولن، ميكا، نفلين سينيت، پرليت، سيليس ميكروكريستالين، سيليس شسته شو، پودر سيليس و ولاستونيت.

روان كننده:
گرافيت، ليتيم، ميكا، دي‌سولفيد موليبدن.

كنترل قير:
بنتونيت، مواد شيميايي.

•پيروفيليت
پيش از اين، از پيروفيليت براي پوشش داخل بخاريها و شومينه ها استفاده مي شده است. در حال حاضر از پيروفيليت به عنوان ماده پركننده در كاغذ، رنگ، لاستيك، حشره كش ها و مواد پلاستيكي استفاده مي كنند. در اوايل سال 1960 در ژاپن از پيروفيليت براي تهيه مواد نسوز پوششي يا ملافه اي در صنعت فولاد سازي استفاده گرديد. در استراليا از اوايل سال 1970، از پيروفيليت و زيركون يك نوع ديرگداز پوششي ساخته شد كه در مقايسه با آجر رسي آتشخوار، طول عمر آن دو برابر و ارزش آن تا ميزان 25 درصد كاهش داده شده است. از ديگر مصارف مهم پيروفيليت نقش آن در ساخت آسيابهاي نسوز است.
در صنايع سراميك از پيروفيليت در سفيدآلات، كاشي هاي كف و ديواره، سراميك هاي بهداشتي و چيني هاي الكتريكي استفاده مي شود.
در سيمان سفيد از پيروفيليت كه ميزان آهن آن كم است نيز استفاده مي كنند.

نسوز:
پيروفيليت يك نسوز است كه در دماي 1200 درجه سانتيگراد به كريستوباليت و موليت تجزيه مي‌شود. هدايت گرمايي، ضريب انبساط, تغيير شكل در دماي بالا و انبساط حرارتي برگشت‌پذير و چگالي آن پايين است. مقاومت عالي در برابر گرم ‌شدن مجدد، جلوگيري از زنگ‌زدن سرباره و فلزات مذاب و انقباض حرارتي كم سبب شده از آن در نسوزهاي منوليتيك آلومينا- سيليكا، آجرهاي عايق آتش، نسوزهاي داخل اتومبيل، نسوزهاي ريخته‌گري فلزات و پوشش قالب هاي ريخته‌گري بكار مي‌رود. هنگامي كه با زيركن تركيب شود مقاومت آن در برابر حرارت سرباره‌هاي بازي و فلز مذاب افزايش مي‌يابد. پيروفيليت انقباض حرارتي كمتري نسبت به رس نسوز دارد و مقاومت خود را بعد از داغ شدن حفظ مي‌كند.

سراميك:
به عنوان منبع آلومينا و سيليس در ساخت سراميك (چيني الكتريكي، سفال، سراميك ديوار و كف، ابزارآلات نيمه شفاف، چيني‌جات شفاف بكار مي‌رود. محصول نهايي مقاومت مكانيكي خوب و شفافيت مناسبي دارد، توليداتي كه از پيروفيليت ساخته‌ شده‌اند را مي‌توان با دقت زياد پرس كرده يا پرداخت نمود.
از كاربردهاي ديگر پيروفيليت مي‌توان به حمل كننده حشره‌كش، سوسك‌كش، كودها و غذاي حيوانات به عنوان پركننده در سيمان و موزائيك، رنگ، پلاستيك، كاغذ، لاستيك و سفال است. نوع تكليس شده پيروفيليت در جاده‌سازي مصرف مي‌شود.

استانداردها:
از آنجا كه كاني‌هاي مختلف مانند كيانيت، دياسپور، كوارتز و آلونيت با پيروفيليت همراه هستند، آناليزهاي شيميايي مختلف روي آن انجام مي‌شود. مخلوط كاني‌شناسي عيار و الگوي مصرف آن را تعيين مي‌كند.

نسوز:
سريسيت و آلكالي كم، اكسيدهاي رنگ زا كمتر از 1% (Fe₂O₃, FeO, TiO₂)، در ژاپن 5-18% Al₂O₃ و آلكالي كم.

سراميك:
سريسيت بالا، آهن كم و درصد آلكالي نسبتا بالا، در كره 15-19% Al₂O₃.

سيمان سفيد:
9-12% Al₂O₃.

پركننده:
در كره 21-27% Al₂O₃.
نسوز و فايبرگلاس (در كره): 18-21 Al₂O₃

بازيافت:
تقريبا هيچ.

جايگزين‌ها:
عمل‌آور، جذب كننده:
آتاپولگيت، بنتونيت، كائولن، پيت، پوميس، پيروفيليت، سپسوليت، تالك، ورميكوليت، زئوليت.

پركننده:
تري‌هيدرات آلومينيوم، باريت، كربنات كلسيم، فلدسپار، كائولن، ميكا، نفلين سينيت، پرليت، پوميس، تالك، سيليكاهاي ميكروكريستال، پودر سيليس، سيليس مصنوعي، ولاستونيت

نسوز:
آندالوزيت، بوكسيت، كروميت، كيانيت، دولوميت، گرافيت، منيزيت، اليومين، پيروفيليت، رس نسوز، سيليكا، سيليمانيت، زيركن
از آنجايي كه تالك در صنايع گسترده‌اي كاربرد دارد، مصرف آن در جهان رقم بالايي را نشان مي‌دهد طبق آمار محاسبه شده بيشترين مصرف ظاهري تالك طي سالهاي 2001-1197 در سال 1997 و بالغ بر 1/10 ميليون تن بوده است. اين در حالي است كه كمترين ميزان مصرف ظاهري تالك در سال 1999 و معادل 5/6 ميليون تن بوده است.
ميزان مصرف ظاهري تالک در جهان در طي اين دوره ( 1997 – 2001) با نرخ رشد 4.3%، از 8/10081 هزار تن در سال 1997 به 7.6594 هزار تن در سال 1999 و 7.8524 هزار تن در سال 2001 کاهش يافته است
مقايسه ميانگين نرخ رشد توليد و مصرف نشان دهنده اين واقعيت است كه در سالهاي آتي نياز به توليد بيشتري احساس مي‌گردد. در غير اين صورت با رعايت سقف توليد انتظار مي‌رود كه قيمت جهاني تالك افزايش محسوسي داشته باشد. در شكل 5 نمودار مصرف ظاهري تالك در سال 2001-1997 رسم گرديده است.
كانيهاي گروه تالك كاربرهاي متفاوتي دارند. انواع با خلوص بالاي آن درصنايع آرايشي و دارويي و انواع با خلوص پايين در پوشش بام و روكش جاده‌ها مورد استفاده قرار مي‌گيرد.
جدول فوق نشان مي‌دهد كه آسيا و اقيانوسيه تقريباً 5/61% از تالك جهان را در سال 2001 مصرف نموده است (بيشترين مصرف را داشته است) و پس از آن قاره اروپا رتبه دوم را در مصرف تالك جهان در سال 2001 را دارا بوده و در رتبه سوم قاره آمريكاي شمالي بيشترين مصرف تالك جهان را داشته است.
چين يك توليد كنندة عوده و منبع اصلي تأمين تالك در بازار آسيا بوده و از طرفي خود مصرف كننده‌اي بزرگ محسوب مي‌گردد. مصرف تالك در اين كشور در سال 1944 حدود 2/1 ميليون تن بوده است. كره جنوبي نيز مصرف كنندة عمده ديگر تالك درآسيا مي‌باشد. ميزان تقاضاي تالك در اين كشور در سال 1994، 360 هزار تن اعلام شده است.
مصرف ايالات متحده آمريكا در سال 1994،764 هزار تن بود. در اروپاي غربي كشورهاي بزرگ توليد كننده كاغذ از قبيل فنلاند، آلمان و فرانسه، مصرف كنندگان تالك هستند. مجموع تقاضاي تالك درسال 1994 در اين منطقه، حدود 2/1 ميليون تن بوده است.
همانطوري كه  مشخص است آسيا حدود 60 درصد از مصرف ظاهري اين كاني در جهان را در سال 1994 به خود اختصاص داده است. اين در حالي است كه سهم كشورهايي نظير ژاپن 21 درصد، چين 14 درصد، كره جنوبي 10 درصد و هندوستان 6 درصد از كل مصرف ظاهري در جهان بوده است. سهم ايران در اين سال در مصرف ظاهري بسيار ناچيز و حدود دو هزارم درصد بوده است.
اروپاي غربي 16 درصد از كل مصرف ظاهري در جهان را درسال 1994 به خود اختصاص داده است. كشورهاي آلمان، فرانسه، فنلاند و اسپانيا به ترتيب از بزرگترين مصرف كنندگان اين كانه در اروپاي غربي در سال 1994 بود‌ه‌اند.

10 كشور عمده مصرف كننده تالك در سال 2001 وجود دارد كه در اين بين دو كشور آسيايي چين و كره‌جنوبي از عمده‌ترين و بزرگرترين مصرف كننده‌ هاي تالك مي‌باشند كه كشور چين با مصرف 1766026 تن از 22 درصد و كره‌جنوبي با مصرف 1112543 تن 14 درصد از مصرف تالك كل جهان را به خود اختصاص داده‌اند. اين جدول مشخص مي‌نمايد كه كشورهاي آسيايي از بزرگرترين مصرف كننده‌هاي تالك مي‌باشند. كشورآمريكا با مصرف بالغ بر 88895 تن سومين كشور عمده مصرف كننده‌هاي تالك مي‌باشد.
سيماي مصرف جهاني تالك فرآوري شده با الگوهاي مصرف در مناطق مختلف جغرافيايي بسيار متفاوت است. در آسيا و اروپاي شرقي، صنايع كاغذ سازي متجاوز از نيمي از مجموع تالك در جهان را به مصرف مي‌رسانند. درحالي كه در آمريكاي شمالي و جنوبي ميزان مصرف تالك در اين صنعت كمتراز 20 درصد از مجموع مصرف جهاني مي‌باشد. در آمريكاي جنوبي صنايع سراميك نيمي از مصرف تالك را بخود اختصاص داده‌اند. در حالي كه ميزان مصرف تالك در اين صنعت در آمريكاي شمالي كمتر از 3/1 و در آسيا حدود 15 درصد از مجموع مصرف جهاني مي‌باشد.
الگوهاي مصرف جهاني تالك براساس دو عامل اختلاط و وجود نقاط مشترك در صنايع مختلف در نقاط مختلف جهان و نيز ميزان دسترسي و همچنين قيمت مواد جايگزين از قبيل كائولن و كربنات كلسيم مي‌باشد. درايالات متحده آمريكا استفاده از تالك بعنوان مواد پر كننده، به علت در دسترس بودن و نيز پايين بودن قيمت كائولن محدود است.
حركت به سوي ساخت كاغذهاي آلكالي در اروپاي غربي و بطور مشخص در ايالات متحده آمريكا مشاهده مي‌شود واين امر باعث رشد مصرف كائولن و جايگزين شدن آن به جاي تالك در صنايع كاغذ سازي شده است. درعين حال مصرف است و اين امر كاهش مصرف آن را بعنوان پر كننده جبران مي‌نمايد. مصرف تالك بعنوان پر كننده در ساخت پلي‌پروپيلن در صنايع پلاستيك سازي نيز رشد يافته است.
آمريكاي جنوبي يكي از مناطق مهم مصرف كننده تالك در صنايع سراميك سازي است. دراين منطقه بخصوص در برزيل و مكزيك در ساخت كاشي به مصرف مي‌رسد. توليد كاشي يكي از موارد مهم مصرف تالك در ايالات متحده آمريكا مي‌باشد. دو توليد كنندة عمدة كاشي در ايالات مت‍حده آمريكا (Monarch Thli CO, Dal-Tile CO) مصرف كننده اصلي تالك توليدي شركت تكسان مي‌باشند. البته اين مصرف در طي ساليان اخير كاهش داشته است.
میزان مصرف تالك بر حسب مصرف كنندة نهايي در ايالات متحده آمريكاي در بين سالهاي 1984 الي 1994 بررسی شده است . صنعت سراميك سازي مهمترين بازار مصرف تالك با حدود 35 از كل مصرف بوده است. در اين كشور تقريبا تمامي كاشي‌هاي ديواري سراميكي، حاوي تالك مي‌باشند. مصرف تالك در اين صنعت، حتي در بحران‌هاي اقتصادي نيز كاهش نيافته است.
مصرف تالك درصنايع كاغذ سازي درايالات متحده آمريكا به علت افزايش رقابت ديگر كاني‌هاي جايگزين كاهش داشته و از 151 هزار تن در سال 1992 به 121 هزار تن در سال 1994 رسيد. مصرف در رنگ سازي در طي دهه 90 ميلادي ثابت بوده و بعد از كاغذ سازي دومين صنعت مصرف كننده تالك در ايالات متحده آمريكا بوده است.
6 درصد از مجموع مصرف تالك در آمريكا بعنوان پر كننده، در پلاستيك سازي به مصرف رسيده است. مصرف اين كانه بعنوان پوشش بام از 97 هزار تن درسال 1989 به هزار تن در سال 1994 كاهش داشته است.
مصرف ظاهري كاني‌هاي گروه تالك از سال 1989 روند كاهنده داشته و از 192 هزار تن دراين سال به 185 هزار تن در سال 1994 رسيده است. توليد اين گروه از كاني‌ها در طي همين دوره نيز كاهش داشته و از 144 هزار تن به 130 هزار تن رسيده و واردات اين كانه از 48 هزار تن به 55 هزار تن افزايش يافت.
مصرف كاني‌هاي تالك دراروپاي غربي در سال 1994 بالغ بر 2/1 ميليون تن بود كه 12 درصد از مجموع تقاضا جهاني بوده است، صنايع كاغذ سازي هنوز مهمترين مصرف كننده تالك، عليرغم كاهش مصرف آن بعنوان پر كننده است كه مقدار آن به 475 هزار تن يعني حدود 40 درصد از مجموع مصرف جهاني است. اين بازار در طي دهه 90 ميلادي تقريبا ثابت بوده است و تالك سهم خود را در پر كننده‌ها با جايگزين شدن كربنات كلسيم از دست داده، اما در مصرف بعنوان پوشش كاغذ و پيچ كنترل سهم آن افزايش يافته است.
كشورهاي عمدة مصرف كننده تالك كشورهاي آلمان با 225 هزار تن درسال، فنلاند با 210 هزار تن، فرانسه با 220 هزار تن و ايتاليا با 138 هزار تن در سال هستند. تأمين كنندگان اصلي تالك بعنوان پر كننده و پوشش شركت‌هاي Finnminerals و شركت Talc de Luzenace مي‌باشند.
صنايع پلاستيك و رنگ سازي هر يك حدود 13 درصد از تالك توليدي را به مصرف مي‌رسانند، اگرچه رشد مصرف تالك در صنعت پلاستيك سازي بيشتر از صنعت رنگ‌سازي بوده است. پيش‌بيني مي‌شود كه رشد تقاضا جهت مصرف تالك درصنعت رنگ‌سازي حدود 1 الي 2 درصد در سال باشد، درحاليكه اين مقدار براي صنعت پلاستيك سازي حدود 7 درصد برآورد مي‌شود. مصرف تالك با كيفيت بالا در صنايع شيميايي كشاورزي در اروپا حدود 13 هزار تن در سال برآورد شده است.
مصرف تالك در آسيا در سال 1994 متجاوز از 4/3ميليون بوده است. ژاپن و چين هر يك بطور متوسط 800 هزار تن تالك مصرف نموده‌اند و مصرف هندوستان و كره جنوبي به ترتيب 400 هزار تن و 300 هزار تن بوده‌است.
ژاپن دومين توليد كننده بزرگ كاغذ پس از ايالات متحده آمريكا مي‌باشد. اما همانند ايالات متحده آمريكا در اروپا درجهت ايجاد تكنولوژي جهت توليد كاغذ آلكالي بر نداشته لذا كربنات كلسيم را بعنوان پر كننده در صنايع كاغذ سازي مصرف نمي‌نمايد.
صنايع كاغذ سازي چين يكي از مصرف كنندگان عمدة تالك مي‌باشند و حداقل 500 هزار تن در سال 1994 مصرف نموده‌اند. چين نيز يكي از منابع اصلي صادرات تالك در منطقه مي‌باشد و مجموع صادرات تالك اين كشور در سال 1994، 3/1 ميليون تن بوده است. چين تالك مورد نياز صنايع كاغذ، رنگ، لوازم آرايشي و سراميك سازي جنوب شرق آسيا را تأمين مي‌نمايد و حتي مقداري تالك با كيفيت بالا به اروپا و ايالات متحده آمريكا صادر مي‌نمايد.
مصرف تالك در كره جنوبي در سال 1994، هزار تن بوده كه 80 درصد آن در صنايع كاغذ سازي به مصرف رسيده و 15 درصد ديگر در ساخت سموم آفات بكار رفته است. در طي سالهاي 94 الي 2000 صنايع كاغذ سازي اين كشور بطور متوسط 8 درصد رشد داشته است.

كاني تالك جزء گروه تالك‌ها است كه از نظر ساختمان در ردة سيليكات‌هاي ورقه‌اي قرار مي‌گيرد و از ورقه‌هاي كاملا مستقل تشكيل يافته‌اند. تالك خالص ساختماني شبيه ميكا دارد و حاوي دو صفحه سيليس و يك صفحه از هشت سطحي‌هاي پيوسته Al(O.OH)₆ مي‌باشد و لايه‌هايي از سيليكات منيزيم مي‌سازند كه از نظر بارالكتريكي خنثي مي‌باشند و با پيوند ضعيف كووالانسي به يكديگر متصل هستند. آلومينيوم موجود مي‌تواند بوسيله منيزيم و آهن بطريق ايزوتوپي جانشين گردد. ضخامت كلي اين ورقه سيليكاته بيش از 9 آنگستروم است.تالك مانند ميكا داراي رخ خوب در جهت {001} است. ضريب شكست آن كم و مقطع آن در نور پلاريزه با بيرفرنژانس بسيار قوي و رنگهاي پلاريزاسيون زنده سري دوم و سوم مشخص مي گردد.

از آن جا كه نيمساز زاويه منفي حاده نوراني تقريباً عمود بر {001} قرار مي گيرد، زاويه خاموشي تقريباً مستقيم نسبت به جهات رخ دارد. تالك عموماً از نظر ديدگاني (اپتيك) يك محوري است (زاويه 2V از 6 تا 30 درجه متغير است) و چون مقطع نازك آن بي رنگ است از پولك هاي ظريف و نازك ميكا به زحمت تشخيص داده مي شود. سطوح رخ تالك داراي جلاي مرواريدي و ورقه هاي رخ آن خم پذير وليكن فاقد قابليت انعطاف هستند. اين كاني در سيستم منوكلينيك (پسودوهگزاگونال) بلورين مي شود، بندرت به صورت پولكهاي منظم و بيشتر بصورت ورقه اي و يا توده هاي ساقه مانند و همچنين پولك هاي ظريف تا فشرده ديده مي شود.
آناليز شيميايي تالك معمولاً با بررسي‌هاي ديفراكتومتري اشعه ايكس(X-ray) فلورسانس تكميل مي‌گردد. كريستالوگرافي X-ray نشان دهنده الگوهاي شاخصي براي تالك و ناخالصي هاي عمده آن است. الكترون ميكروسكوپي شامل Selected area electron diffraction نيز غالباً براي شناسايي شكل بلورها و تعيين ناخالصي هايي كه ممكن است وجود داشته باشند بكار مي رود.

توزيع اندازه ذرات معمولاً با روشهاي ترسيمي تعيين شده و براي بسياري از كاربردها از Hegman gage براي اندازه گيري سريع و بسيار خوب حداكثر اندازه ذرات استفاده مي گردد. سطح مخصوص با تكنيك هايي بر مبناي ميزان جذب گاز نيتروژن تعيين مي شود. علاوه بر اين تعداد زيادي از تست هاي ويژه نيز براي شناسايي و بررسي خواص مهم مصارف مربوطه شامل جذب روغن، رنگ، چگالي (دانستيه) ظاهري (بصورت قله و بصورت دانه بندي شده) سايندگي و … انجام مي شود

تالك به دنبال داشتن خصوصيات فيزيكي و شيميايي منحصر به فرد خود كاربرد بسيار زيادي در صنايع دارد. ويژگيهاي فيزيكي تالك عبارتند از: بالا بودن حرارت ويژه (تالك خالص تا دماي حدود 900 درجه سانتيگراد از نظر گرما پايدار است) كه باعث خصوصيت دير گداز بودن تالك مي‌‌شود، رنگ سفيد، نرمي كه باعث پخش‌شدگي بسيار خوب آن مي‌شود، جلاي بسيار خوب كه باعث درخشندگي آن مي‌شود، خواص ئيدروفوبيسيته سطح(آبران بودن)، لمس چرب (خاصيت چربي) كه باعث ايجاد خاصيت لغزندگي و رواني مي‌شود. قدرت هدايت الكتريكي پايين و قدرت عايق پذيري بالا، شكل صفحه‌اي ذرات، كوچكي بسيار زياد ذرات، قدرت جذب كنندگي روغن و خاصيت ضد چسبندگي.
شكل و حالت بلور آن ممكن است به صورت لايه لايه، ورقه اي، رشته اي، و يا ريزدانه و توده اي باشد. اگرچه تالك خالص در مقياس موس داراي كمترين سختي است ولي برخي از تالك هاي صنعتي به خاطر داشتن ناخالصيها و كانيهاي سخت تري مانند دولوميت، كلسيت، ترموليت و كوارتز ممكن است سخت تر باشند. رنگ تالك خالص از سفيد تا سبز و خاكستري متغير است.
تالك هاي خالص پس از پودرشدن، داراي درجات متفاوتي از سفيدي هستند. نمونه تالك خالص در مقياس درخشندگي جنرال الكتريك (General Electric) نمايشگر شاخص حدود 90 تا 95 است. تالك هاي با كيفيت بالا در سوسپانسيون روغن داراي توان بازتاب نوري 40 تا 60 درصد و در قالب داراي رنگ آبي سفيد تا مايل به زرد مي باشند.
ضريب شكست تالك (Refractive Index) حدود 54/1 تا 59/1 و چگالي آن بين 58/2 تا 83/2 گرم برسانتي متر مكعب است. تالك خالص تا دماي حدود 900 درجه سانتي گراد از نظر گرما پايدار است. آزمايشات Defferential thermal analysis يا (DTA) يك قله (Peak) شاخص را در دماي 900 تا 1000 درجه سانتي گراد نشان مي دهد كه بيانگر Endotherm ايجاد شده به واسطه افت آب تركيبي تالك است. البته يك پيك كوچكتر در 710 درجه سانتي گراد هم ممكن است وجود داشته باشد كه نمايانگر خروج دي اكسيد كربن از دولوميتي است كه معمولاً به صورت كاني فرعي همراه با تالك در سنگ معدن يافت مي شود.

ويژگيهاي شيميايي تالك عبارتند از:
PH قليائي (5/9-9) كه با وجود آن در بسياري از معرفهاي شيميايي بصورت خنثي عمل مي‌نمايد وليكن در اسيد فسفريك گرم و غليظ محلول است. قابليت تبادل كاتيوني آن براي پودر تالك با مساحت سطح 6/17 متر مربع بر هر گرم بسيار كم و حدود 4/2 ميلي اكي والان بر 100 گرم است. ويژگي آب ران بودن ذاتي تالك هاي ورقه اي يا صفحه اي در بسياري از كاربرد هاي صنعتي از ويژگي هاي بسيار مهم آن است.
در واقع مهمترين خصوصيات شيميايي تالك، عدم تاثير پذيري از لحاظ شيميايي است. اين خاصيت باعث شده كه در طبيعت نيز مقاومت بسيار زيادي در مقابل هوازدگي شيميايي از خود نشان دهد. از ديگر ويژگيهاي شيميايي تالك، مقاومت بسيار زياد در مقابل اكثر اسيدها است.
كليه خصوصيات بالا باعث مي‌شود كه از تالك در صنايع مختلفي نظير: سراميك سازي، كاغذ سازي، رنگسازي، پلاستيك سازي، لاستيك سازي، لوازم آرايشي، بهداشتي و دارويي، مصارف كشاورزي و دامداري، حشره‌كشها، واكس، روكش مواد پوشاننده سقفها ديرگداز ونسوزها، نساجي، ساخت گريس، تهيه ديناميتها و صنايع شيميايي مواد منفجره، درزگيري و بتونه كاري استفاده شود.

اکتشاف و استخراج کانسار های تالک در ایران قدمت چندانی ندارد و به سال 1345 شمسی برمی گردد. نخستین معدن تالکی که شناسایی شده و برای آن گواهی کشف صادر گردیده ، معدن تالک ده موسی است. متعاقب آن ، اکتشافات دیگری در زمینه شناسایی تالک و بهره برداری از آنها صورت گرفت.ولی با وجود این، تا پیش از سال1364 بررسی زمین شناسی واکتشافی منظمی روی هیچ یک از معادن تالک کشور صورت نگرفت.در واقع به محض اکتشاف ذخیره قابل قبول، پس از دریافت گواهینامه کشف ، عملیات اکتشافی تعطیل می شد وشروع به بهره برداری واستخراج به صورت غیر اصولی کردند.

بنا بر این ارقام ذخیره چنین معدنی نمی تواند قطعی یا احتمالی واقعی آن معادن را نشان دهد. از طرف دیگر ، وجود عناصر زیانبخش و نا خالص بودن در خور توجه تالک اسخراجی و همچنین نبودن امکانات کانه آرایی و عرضه تالک مناسب با نیاز صنایع مصرف کننده.سبب شده که بهره برداری در تعدادی از این معادن در مقیاس کوچک و با وسایل و روش های ابتدایی انجام و در شمار دیگری آنها به توقف کشیده شود.

کانی تالک ترکیباتی شیمیایی سیلیکات منیزیم آبدار به فرمول Mg₃(Si₄O₁₀)(OH)₂ است که در سیستم منوکلینیک متبلور شده است .این کانی کمتر در طبیعت به صورت خالص یافت شده وبه طور کلی در سنگ های دگرگونی وجود دارد و در رده سیلیکات های ورقه ای قرار می گیرد.ترکیب خالص این کانی دارای 63.36 درصد سلیس و 31.98 درصد اکسید منیزیم و 4.75درصد آب است. رنگ آن معمولا سفید ، سفید نقره ای، سبز کمرنگ، خاکستری متمایل به سبز تیره است(بسته به نوع ناخالصی و درجه خلوص آن). رنگ تالک در حالت کلوخه ممکن است خاکستری یا سبز باشد ولی به حالت پودری و خالص دارای رنگ سفید درخشان است. وزن مخصوص نوع خالص آن2.7 تا 2.8 متغییر است(نرم ترین کانی درجدول موهس که با ناخن خط بر می دارد).

تالکی که در صنعت به کار می رود ،کانی شناسی، فزون برخود کانی تالک،طیف وسیعی از کانی ها را شامل می شود که بهترین آنها عبارتند از : پیروفیلیت ، سرپانتین، آنتوفیلیت،ترمولیت و اکتینولیت.این کانی در طبیعت معمولا با تالک همراه هستند.

«تالک»از جمله کانی‌هایی است که افزون‌بر ویژگی‌های زمین‌شناسی،چگونگی‌ تشکیل و تنوع گونه‌های آن،در صنعت نیز کاربرد بسیاری دارد.

در این نوشتار،به اختصار این کانی،خواص و کاربردهای آن را معرفی می‌کنیم.

 

 

1.کانی شناسی

فرمول شیمیایی تالک«  Mg₃(Si₄O₁₀)(OH)₂ »و سیستم تبلور آن‌ منو کلینیک است.این کانی ازنظر ساختمانی درردهء سیلیکات‌های‌ ورقه‌ای قرار می‌گیرد و به‌صورت خالص حاوی 63.36 درصد سیلیس،31.98 درصد اکسید منیزیم و 4.57 درصد آب است.شکل‌ ظاهری آن اغلب توده‌ای،دانه‌ای فشرده و کریپتوکریستالین است. دارای کلیواژ کامل و رنگ آن معمولا سفید،سفیدنقره‌ای،سبز کمرنگ،خاکستری مایل به سبز تا سبز تیره است.رنگ پودری آن سفید است.

تالک جلای مرواریدی و لمس چرب دارد و وزن مخصوص نوع‌ خالص آن بین 2.7 تا 2.8 است.مهم‌ترین کانی‌هایی که در طبیعت‌ همراه تالک یافت می‌شوند،عبارتند از:پیروفیلیت،سرپانتین، انتوفیلیت،کلریت،ترمولیت و آکتینولیت.

2.خواص فیزیکی و شیمیایی

تالک خالص تا دمای حدود 900 درجهء سانتیگراد پایدار می‌ماند. بنابراین جزو کانی‌های دیر گداز قرار می‌گیرد.نرم بودن این کانی،باعث‌ خاصیت پخش شدن بسیار خوب آن و وجود چربی در آن،باعث ایجاد خاصیت لغزندگی و روانی آن می‌شود.تالک قدرت هدایت الکتریکی‌ پائین و عایق شدن بالا و همچنین قدرت جذب و خاصیت‌ ضد چسبندگی دارد.

PH تالک قلیایی است و از خصوصیات بارز آن،عدم تأثیرپذیری از لحاظ شیمیایی است;چنانچه در مقابل اکثر اسیدها مقاوم است. بنابراین در طبیعت نیز مقاومت زیادی در برابر هوازدگی شیمیایی نشان‌ می‌دهد.ناخالصی‌هایی که همراه با تالک دیده می‌شوند،شامل‌ کانی‌های آهن دار نظیر;لیمونیت،منیتیت و پیریت و همچنین کانی های: کوارتز،اکسیدمنگنز و کربن هستند.

3.ژنز و شرایط تشکیل

تالک یک کانی ثانویه است که منشأ آن سنگ‌های غنی از منیزیم است. این سنگ‌ها می‌توانند به این شکل دسته بندی شوند:

الف)سنگ‌های مافیک و اولترامافیک مربوط به سکانس‌های افیولیتی،

ب)سنگ‌های مافیک و اولترامافیک مربوط به سری‌های کوماتئینی،